DAMON GALGUT „Obietnica”, Wydawnictwo Czarne 2022

W tym tygodniu – 26 lipca - ogłoszona została „trzynastka” książek nominowanych w tym roku do Nagrody Bookera, a ja dziś powrócę do ubiegłorocznej edycji nagrody – i przedstawię powieść, która zwyciężyła w 2021 roku – dzieło południowoafrykańskiego pisarza, Damona Galguta, „Obietnica”. To była trzecia nominacja dla pisarza i jego pierwsze zwycięstwo.

„Obietnica” to rozgrywająca się przez cztery dekady historia rodziny farmera Swarta, głównie jego trójki dzieci – Astrid, Amor i Antona. Książka jest podzielona na cztery części, każda z nich odzwierciedla istotne wydarzenie z każdej z dekad i zawsze jest to śmierć ważnego bohatera. Książka rozpoczyna się śmiercią żony farmera, która wymusza na swym mężu, by Salome, ich czarnoskóra służąca, otrzymała prawo własności do zamieszkiwanego przez nią domku na rodzinnej posesji. Miał to być dowód wdzięczności za opiekę nad nią podczas choroby. Mijają lata, dzieci Swartów rozpoczynają dorosłe życie, dzieją się dobre i złe rzeczy, a dom nadal nie należy do Salome…

Książka Galguta jest bardzo zajmująca, ale niezwykle smutna. Przykre są wydarzenia w życiu rodzeństwa Swartów – to trójka ludzi nie do końca spełnionych, nie będących w stanie znaleźć porozumienia, ludzi wrażliwych i samotnych, rzuconych przez życie w wir społecznych i politycznych zmian w ich kraju. Astrid, Amor i Anton kochają się i szanują, ale nie potrafią ze sobą rozmawiać. Tragedie zbliżają ich do siebie, ale bardzo płytko i tylko na chwilę.

Niezwykle rzadko sięgam po literaturę z Republiki Południowej Afryki, książki z tego kraju niezbyt często pojawiają się na naszym rynku wydawniczym, zatem bardzo doceniam spotkanie z książką Galguta. Pisarz pozwala nam poznać odrębność kulturową RPA i pokazuje jak duży wpływ na życie bohaterów ma dorastanie w kraju, w którym biali i czarni mieszkańcy nie mają tych samych praw i nie potrafią się porozumieć. To, jak dobrze książkę się czyta, jest też dużą zasługą świetnego tłumacza, Dariusza Żukowskiego.

„Obietnica” Damona Galguta to dobra i ważna powieść, książka, po przeczytaniu której ma się wiele refleksji – o śmierci, o religii, o istocie rodziny, o zagubieniu człowieka. Warto ją przeczytać.

Moja ocena: 8/10