Książka mojego dzieciństwa - Muminki, Tove Jansson

Długo zastanawiałem się, co zamieścić jako mój 50. post na blogu. I ostatecznie podjąłem decyzję, że napiszę o ukochanej książce mojego dzieciństwa – sadze o Muminkach, autorstwa fińskiej pisarki, Tove Jansson.

Z Muminkami pierwszy raz zetknąłem się u kuzyna w Warszawie. Zachwyciłem się jego książeczkami, ujęły mnie fantastyczne ilustracje  i zapragnąłem je posiąść i w całości przeczytać.

Pamiętam dzień mojej I Komunii – dostałem wtedy dwa ważne prezenty – rower (od Rodziców) i pierwszą w mojej kolekcji książkę o Muminkach – „W Dolinie Muminków” (od Babci Bronisławy). Zdobycie tej książki we wczesnych latach 80-tych graniczyło z cudem. Ku rozczarowaniu Rodziców. To książka o Muminkach wywarła na mnie większe wrażenie i od razu zabrałem się za lekturę.

Muminki – główni bohaterowie serii – to rodzina trolli, zamieszkująca uroczy domek w dolinie. To trolle europejskie, skandynawskie, ale dość egzotyczne i zupełnie inne od postaci z naszej tradycji literatury dziecięcej, takich jak krasnale, czy skrzaty. Jedni Muminki kochają, inni ich wprost nienawidzą,  ale seria Tove Jansson to nie tylko same Muminki, ale cała kolekcja niesamowitych postaci, takich jak Mimbla i jej nieznośna siostra Mała Mi, Włóczykij – najlepszy przyjaciel Muminka, który spędza w dolinie wiosnę i lato, a jesienią udaje się na Południe, a Muminki zapadają w sen zimowy z brzuszkami pełnymi igliwia. To także Paszczaki, Filifjonki, Homki, Bufki,  Ryjek,  Too-Tiki i wiele innych leśnych zwierzątek i stworzeń. To wreszcie Buka – potwór, który zabija ciepło oraz wyrastające z nasion naelektryzowane stworki, znane jako Hatifnaty.

Lektura Muminków budzi u wielu czytelników lekkie obawy. Bohaterowie są bardzo tajemniczy, nie wszyscy maja taki sympatyczny wygląd, jak same Muminki, maja za to swoje niestereotypowe zachowania (jak choćby Mała Mi), niektórzy są bardzo kontrowersyjni. Mimo to w książeczkach jest coś, co do nich przyciąga, powoduje, że chętnie sięga się po nie po latach.

Odbiorcą skandynawskiej literatury dziecięcej, choćby książek Tove Jansson i wspanialej Astrid Lindgren, może być zarówno dziecko, jak i dorosły. Seria o Muminkach, a zwłaszcza późniejsze tomy – „Opowiadania z Doliny Muminków”, czy „Dolina Muminków w listopadzie”, zawierają wiele prawd dotyczących kondycji człowieka, relacji człowieka z innymi, problemu samotności i przemijania. Można odnaleźć tam rozważania filozoficzne , które są nieczytelne z poziomu odbiorcy dziecięcego, ale dorosły czytelnik może je odszukać. Na tym polega geniusz dziecięcej literatury, choćby baśni braci Grimm. „Klechd sezamowych” i „Przygód Sindbada Żeglarza” Bolesława Leśmiana, czy właśnie sagi o Muminkach, że inne aspekty dostrzega w nich dziecko, a inne dorosły odbiorca.

Jeśli znasz opowieści o Muminkach, może warto wrócić do nich dla relaksu, powrotu sympatycznych wspomnień z dzieciństwa, czy doszukania się nowych treści. Jeśli nie znasz twórczości Tove Jansson, trzeba dać Muminkom szansę i zagłębić się w lekturze tych urokliwych i mądrych książeczek. Zachęcam gorąco.

Moja ocena:10/10 (oczywiście)