KILEY REID „Ten dziwny wiek”, Wydawnictwo Poznańskie 2022

Choć jestem wielkim wielbicielem prozy brytyjskiej, przez ostatnie dwa lata moimi ulubionymi książkami roku stawały się pozycje amerykańskie: w 2020 roku była to powieść „Gdzie śpiewają raki: Delii Owens (już 19 sierpnia w polskich kinach filmowa adaptacja tej książki), zaś w 2021 roku najwyżej oceniłem rewelacyjną „Moją znikającą połowę” Brit Bennett. Ważną pretendentką do tytułu najlepszej książki 2022 roku stała się właśnie debiutancka powieść Kiley Reid „Ten dziwny wiek”.

Emira jest młodą Afroamerykanką. Mieszka w Filadelfii, właśnie skończyła studia licencjackie i nie ma do końca pomysłu na siebie. Dlatego tymczasowo pracuje u państwa Chamberlainów jako opiekunka ich dwójki dzieci – Briar i Catherine. Dorabia także jako stenotypistka w sztabie Partii Zielonych. Pewnego późnego wieczora podczas przyjęcia urodzinowego przyjaciółki odbiera telefon od Alix Chamberlain, swojej pracodawczyni, która prosi ją o zabranie trzyletniej Briar z domu i zaopiekowaniu się nią przez godzinę. 

Emira dociera do domu Chamberlainów przed północą i postanawia zabrać swoją podopieczną do lokalnego supermarketu Market Depot, gdzie dziewczynka uwielbia oglądać orzechy. W sklepie dochodzi do przykrego incydentu: Emira zostaje oskarżona przez klientów i ochronę o uprowadzenie białego dziecka. Wywiązuje się nieprzyjemna sytuacja, którą w dodatku filmuje jeden z białych klientów marketu. Pan Chamberlain musi przybyć do sklepu, żeby odebrać dziecko, a kilka dni później Emira spotyka w metrze chłopaka, Kelleya Copelanda, który sfilmował „rasistowski atak” na nią. Emira i Kelley zostają parą.

Dziewczyna kontynuuje swoją pracę u Chamberlainów. Nie jest w pełni świadoma, w jak znacznym stopniu fascynuje się nią jej chlebodawczyni – Alix Chamberlain. Fascynacja ta nie ma podłoża seksualnego. To fiksacja na puncie młodej pięknej dziewczyny – Alix pragnie wiedzieć o niej wszystko i mieć wpływ na całe jej życie. Do intrygującej konfrontacji dochodzi podczas obiadu z okazji Święta Dziękczynienia. Od tego momentu życie bohaterów nie będzie już takie samo…

„Ten dziwny wiek” to genialny debiut. Każde słowo w tekście jest istotne i każde, choćby drobne z pozoru, wydarzenie okazuje się być istotne i mieć wpływ na dalszy rozwój akcji. Od książki trudno się oderwać, jak od najlepszego dreszczowca. Kiley Reid porusza problem klasowości amerykańskiego społeczeństwa i wszechobecnego rasizmu, ale robi to w sposób niesłychanie subtelny i nienachalny, skłaniając czytelnika do głębszej refleksji. 

Kluczową i najbardziej fascynującą postacią w powieści wydaje się być Alix Chamberlain – z jednej strony kobieta sukcesu, influencerka, społeczna aktywistka, z drugiej zaś strony – osoba kompletnie zagubiona, desperacko szukająca społecznego awansu i akceptacji, wielbiąca pozory i sztuczny poklask. Jej obsesja na punkcie Emiry jest niepokojąca – Alix wydaje się być gotowa na wszystko.

„Ten dziwny wiek” Kiley Reid to książka bardzo współczesna, nowoczesna i prawdziwa.  Czyta się ją znakomicie, duża w tym zasługa doskonałego przekładu Pauliny Surniak, autorki bloga „ Miasto Książek”. Zafascynowałem się powieścią Kiley Reid równie mocno jak Alix zafascynowała się Emirą. Książka była nominowana do mojej ulubionej literackiej Nagrody Bookera. Anna Ciarkowska napisała o książce: „To historia o nas – mieszkańcach współczesnego świata. Przy lekturze ciągle zadawałam sobie pytanie: Czy naprawdę jesteśmy wolni? Czy umiemy decydować o sobie? Czy potrafimy wyzwolić się ze schematów, odciąć się od oczekiwań i protekcjonalizmu? Czy mamy odwagę żyć własnym życiem? „Ten dziwny wiek” to opowieść o dojrzewaniu do wolności”. W pełni zgadzam się z tą opinią i serdecznie wszystkim tę książkę polecam.

Moja ocena: 9/10